Soorten schimmels en bacteriën

Onderstaande schimmel- en bacteriesoorten kunnen voorkomen in hooi, maar dit is afhankelijk van verschillende factoren zoals opslagomstandigheden, vochtgehalte, en de aanwezigheid van organisch materiaal.

Schimmels in Hooi

1. Aspergillus spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, vooral in stoffig, vochtig of slecht opgeslagen hooi.
   • Risico’s: Veroorzaakt luchtwegproblemen zoals recurrent airway obstruction (RAO) en allergieën.
   • Bron: Gedijt op organisch materiaal in vochtige, warme omstandigheden.
   • Thermische inactivatie: 60-70°C gedurende 10-30 minuten *.
2. Penicillium spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, vooral in muf of schimmelig hooi.
   • Risico’s: Produceert allergene sporen die luchtwegirritaties veroorzaken.
   • Bron: Ontstaat in slecht geventileerde opslag of onvoldoende gedroogd hooi.
   • Thermische inactivatie: 55-65°C gedurende 10-30 minuten *
3. Fusarium spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, voornamelijk in vochtig of slecht opgeslagen hooi.
   • Risico’s: Produceert mycotoxines die schadelijk zijn voor paarden.
   • Bron: Vochtige balen of slecht geventileerde opslagruimten.
   • Thermische inactivatie: 60-70°C gedurende 15-30 minuten *.
4. Cladosporium spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, aanwezig in organisch materiaal zoals hooi en stro.
   • Risico’s: Allergieën en luchtwegproblemen.
   • Bron: Slecht opgeslagen of vochtige omgevingen.
   • Thermische inactivatie: 55-65°C gedurende 10-30 minuten *.
5. Rhizopus spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, vooral in vochtig hooi dat onvoldoende gedroogd is.
   • Risico’s: Produceert sporen die ademhalingsproblemen kunnen veroorzaken.
   • Bron: Slecht geventileerde opslagplaatsen.
   • Thermische inactivatie: 55-65°C gedurende 15-30 minuten *.

Bacteriën in Hooi

1. Actinomyces spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, in muf of schimmelig hooi.
   • Risico’s: Kan luchtweginfecties en ontstekingen veroorzaken.
   • Bron: Vochtig hooi in slecht geventileerde opslag.
   • Thermische inactivatie: 60-70°C gedurende 15-30 minuten *.
2. Nocardia spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, in vochtig en besmet hooi.
   • Risico’s: Kan chronische luchtweginfecties veroorzaken.
   • Bron: Verontreinigd hooi of stro met organisch afval.
   • Thermische inactivatie: 60-70°C gedurende 15-30 minuten *.
3. Thermoactinomyces spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, in warm, vochtig hooi.
   • Risico’s: Veroorzaakt luchtwegproblemen zoals “farmer’s lung.”
   • Bron: Oververhit of slecht opgeslagen hooi.
   • Thermische inactivatie: 70-80°C gedurende 20-40 minuten (thermofiel) *.
4. Klebsiella spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, vooral in hooi dat besmet is met mest of urine.
   • Risico’s: Kan luchtweginfecties veroorzaken en immuunsystemen verzwakken.
   • Bron: Verontreiniging door mest of slechte hygiëne.
   • Thermische inactivatie: 60-70°C gedurende 15-30 minuten *.
5. Streptococcus spp.
   • Voorkomen in hooi: Ja, in besmet hooi, vaak door contact met speeksel of mest.
   • Risico’s: Kan luchtweginfecties veroorzaken, zoals keelontsteking of bronchitis.
   • Bron: Besmetting door dieren of slechte opslagomstandigheden.
   • Thermische inactivatie: 60-70°C gedurende 15-30 minuten *.

Wat betekent “spp.” bij schimmels en bacteriën?

In wetenschappelijke namen zoals Aspergillus spp. of Streptococcus spp. verwijst “spp.” naar species pluralis, wat Latijn is voor “meerdere soorten”. Het wordt gebruikt om aan te geven dat het gaat om alle soorten binnen een bepaald geslacht, zonder een specifieke soort te benoemen. Dit is handig als meerdere soorten vergelijkbare risico’s of eigenschappen hebben, zoals het veroorzaken van luchtwegproblemen bij paarden. Door “spp.” te gebruiken, kunnen we breed naar een groep verwijzen, zonder onnodig ingewikkeld te maken welke specifieke soort verantwoordelijk is.

Conclusie

De genoemde schimmel- en bacteriesoorten komen voor in hooi. Vooral schimmels zoals Aspergillus spp. en bacteriën zoals Klebsiella spp. vormen een groot risico voor de gezondheid van paarden. Dit onderstreept het belang van goede opslag, regelmatige controle, en indien nodig, het stomen (ook wel verhitten) van hooi om deze micro-organismen te verminderen. Eventueel geproduceerde toxinen (eiwitten die de bacterie of schimmel uitscheiden) worden pas onschadelijk bij hogere temperaturen (zoals 120+ graden). Toxinen kúnnen ook voor klachten zorgen.

*) Let op:
De thermische inactivatie waarden zijn richtlijnen voor volledige inactivatie.
De exacte tijd en temperatuur kunnen verschillen afhankelijk van:

• De specifieke stam
• De initiële concentratie
• Het medium waarin ze zich bevinden
• De gewenste mate van inactivatie
• Omgevingsfactoren zoals pH en wateractiviteit