Zelf een hooistomer maken: is dat een goed idee?

Als paardenliefhebber wil je natuurlijk het allerbeste voor je paard. Dus als je hoort dat gestoomd hooi helpt bij het verminderen van hoesten, stof en schimmels, gaat er al snel een lampje branden: kan ik dat niet gewoon zelf maken? En eerlijk is eerlijk: technisch gezien kán dat. Maar of het ook een goed idee is… daar zit toch wel een flinke “maar” aan vast.

Wordt het hooi écht heet genoeg?

Om schimmels, bacteriën en stofdeeltjes effectief te doden, moet het hooi tot in de kern verhit worden tot minstens 100°C– en dat minimaal 10 tot 60 minuten, afhankelijk van de methode. Veel zelfgemaakte oplossingen gebruiken een stoomreiniger of behangafstomer, maar het probleem is:

• Die leveren vaak onvoldoende druk
• De temperatuur komt niet diep genoeg in de hooibaal
• De stoom verdeelt zich ongelijk, vooral als je geen goede isolatie of luchtcirculatie hebt

En dat is risicovol. Want hooi dat niet heet genoeg wordt, gaat broeien. En broei = bacteriegroei = slechter dan vóór het stomen. Ai.

Is het veilig in gebruik?

Je werkt met:

• Heet water
• Hoge druk
• ElektriciteitDat vraagt om een degelijk en veilig ontwerp. Veel zelfbouwers gebruiken een plastic bak met een gat erin voor een stoomslang. Maar:
• Als de bak smelt of barst van de hitte, ben je verder van huis
• Zonder een drukventiel of automatische afslag kun je te maken krijgen met oververhitting, lekkages of zelfs brandgevaar
• Het water kan teruglopen naar het stoomapparaat: kortsluiting ligt op de loer

Veilig bouwen betekent meer dan “het werkt”. Je wil geen brand in de schuur. Of erger: een gewond paard of kind.

Zijn de gebruikte materialen wel veilig voor paarden?

Veel opbergboxen of kunststof bakken zijn gemaakt van gerecycled plastic met weekmakers of coatings die bij verhitting giftige dampen kunnen afgeven. Denk aan BPA, PVC of andere stoffen die je absoluut niet bij je paard in de buurt wil hebben.

En al lijken die bakjes stevig, ze zijn vaak niet gemaakt voor hoge temperaturen. Bij stomen komen de wanden makkelijk boven de 100°C. Daar smelt of vervormt goedkoop plastic van.

🔍 Tip: Let altijd op het materiaaltype van de bak. Kies voor stoomvaste kunststof zoals polypropyleen (PP) zonder toevoegingen – maar zelfs dan geldt: alleen gebruiken als je 100% zeker bent van de herkomst.

Denk ook aan gebruiksgemak

Je kunt technisch iets bouwen dat werkt, maar:

• Is het snel genoeg voor dagelijks gebruik?
• Hoe zwaar is de constructie? Kun je hem makkelijk tillen of leegmaken?
• Lekt het condenswater overal?
• Hoe lang duurt het stomen?

Kant-en-klare hooistomers zijn vaak ontworpen met slimme handigheidjes: goede afdichting, afwatering, stoomverdeling, en veiligheidssystemen. Iets wat bij een zelfbouwproject nogal eens vergeten wordt.

Wat als het fout gaat?

Zelfbouw betekent ook: geen garantie.

• Als je hooi beschimmelt omdat de temperatuur niet klopte → zonde van je geld én slecht voor je paard
• En als je paard ziek wordt van onveilig materiaal → dan ben je verder van huis

Dus… is het slim om zelf een hooistomer te bouwen?

Alleen als je:

✅ Technisch onderlegd bent

✅ Weet welke materialen veilig zijn

✅ De temperatuur goed kunt meten én regelen

✅ Veiligheidsvoorzieningen inbouwt

✅ De tijd hebt om ermee te experimenteren

In álle andere gevallen zeg ik: kijk liever naar een betaalbaar instapmodel hooistomer. Er zijn tegenwoordig al opties vanaf een paar honderd euro die veilig, effectief en makkelijk in gebruik zijn. En als je bedenkt wat je bespaart aan dierenartsbezoekjes, is het dat dubbel en dwars waard.