Aerosoltherapie bij paarden: wat is het en wat heb je eraan?

Hoest jouw paard regelmatig? Of is er bij de dierenarts een luchtwegaandoening vastgesteld, zoals astma of bronchitis? Dan heb je misschien al gehoord van aerosoltherapie. Het klinkt technisch, maar het idee is simpel: medicijnen via een soort “nevel” rechtstreeks in de longen van je paard brengen. Dat werkt sneller en effectiever dan pillen of poeders. Maar… hoe werkt dat precies? En welk systeem is het handigst voor jouw stal?

Wat is aerosoltherapie?

Bij aerosoltherapie worden medicijnen verneveld tot hele kleine deeltjes (aerosolen), zodat je paard ze kan inademen. Die deeltjes bereiken zo de diepere luchtwegen — precies daar waar het nodig is. Het wordt gebruikt bij paarden met luchtwegproblemen, zoals:

• Chronische hoest
• Paardenastma (vroeger: dampigheid of COB)
• Allergieën
• Herstel na een luchtweginfectie

Er zijn grofweg twee soorten systemen: actieve en passieve. Beide hebben hun eigen werking, voordelen en uitdagingen.

Actieve systemen: puffen met een pufje

Bij actieve systemen gebruiken we medicijnen in de vorm van pufjes, zoals je die misschien kent van astma bij mensen. Dit heet een MDI (Metered Dose Inhaler).

Het werkt zo:

1. Je bevestigt een inhalatiekamer aan een masker.
2. Je spuit een pufje medicatie in de kamer.
3. Je houdt het masker op de neus van het paard.
4. Het paard ademt de medicatie in.

✅ Voordelen:

• Goed verkrijgbaar via dierenarts of apotheek.
• Compact en relatief goedkoop.
• Geschikt voor paarden met milde klachten of als onderhoud.

❌ Nadelen:

• Jij moet het moment van inademing goed timen (vergt oefening!).
• Je paard moet leren wennen aan het masker en het puffen.
• Minder geschikt bij acute of ernstige klachten waarbij continue medicatie nodig is.

➡ Tip: oefenen met het masker zonder medicatie kan enorm helpen. Beloon je paard na elke sessie!

Passieve systemen: vernevelaars voor continu gebruik

Bij passieve systemen wordt vloeibare medicatie continu verneveld, en ademt het paard dit rustig in via een neusmasker. Je hoeft dus niet zelf te puffen of te timen — het systeem doet het werk.

Er zijn drie soorten vernevelaars:

1. Pneumatische vernevelaars (met compressor)

Deze systemen gebruiken lucht onder druk om de medicatie te vernevelen.

• ✅ Voordelen: Geschikt voor veel medicatie, degelijk systeem.
• ❌ Nadelen: Groot, maakt lawaai, werkt op stroom.

Gebruikstip: Sommige paarden kunnen schrikken van het geluid. Zorg dat ze wennen aan het systeem zonder het meteen aan te zetten.

2. Ultrasone vernevelaars (met trillingen)

Deze apparaten gebruiken geluidsgolven (die wij niet horen) om medicatie te vernevelen.

• ✅ Voordelen: Stiller dan een compressor.
• ❌ Nadelen: Niet geschikt voor alle medicijnen — sommige worden afgebroken door de vibraties.

Belangrijk: Gebruik dit type alleen als je dierenarts het specifiek adviseert.

3. Mesh vernevelaars (met membraan)

Bij deze geavanceerde techniek trilt een fijn membraan, waardoor de medicatie in hele kleine deeltjes wordt omgezet.

• ✅ Voordelen:
  • Superstil
  • Compact en licht
  • Vaak draadloos en op batterij
  • Ideaal voor gebruik in de stal of tijdens het stappen
• ❌ Nadelen:
  • Duurder dan andere systemen
  • Sommige modellen zijn gevoelig en moeten goed schoongemaakt worden

Veelgebruikt merk: Flexineb – populair vanwege gebruiksgemak en draagbaarheid.

Wat is het beste voor jouw paard?

Dat hangt af van de situatie:

Situatie	Beste keus
Paard met milde klachten	Actief systeem (pufje + masker)
Acute luchtwegproblemen	Mesh of pneumatische vernevelaar
Paard schrikt snel van geluid	Mesh vernevelaar (stil!)
Je wilt onderweg of in de paddock behandelen	Mesh met batterij

Conclusie: praktisch en doeltreffend

Aerosoltherapie is geen magie, maar wel een hele praktische manier om luchtwegproblemen bij paarden aan te pakken. Door de medicatie rechtstreeks naar de longen te brengen, werk je efficiënter én sneller. En ja — het vraagt soms wat oefening, vooral bij actieve systemen. Maar met wat geduld (en beloningen!) vinden veel paarden het al snel prima.